пшек
101шелек — 1 (Алм., Жам.) күбі, жіңішке ағаштан, жуан шыбықтан құрсаулап жасаған сүт тағамдарын құятын ыдыс. Ана май шайқайтын ш е л е к т і әперші (Алм., Шел.) 2 (Шығ.Қаз.: Марқ., Күрш., Зайс.) күпшек, арба дөңгелегінің күпшегі. Арбаның ш е л е г і қырсауы …
102ешкі — көзденді. Көзін алартты, жақтырмай қарады. Ол е ш к і к ө з д е н е қарап, үйден шыға жөнелді (Ә. Әбішев, Замана перз., 16). Е ш к і қ ұ й р ы қ с а қ а л . Е ш к і н і ң құйрығындай селтиіп қалған сұйық сақал. – Ау, әйелін ұрмайтын адам бола ма? …
103жаңғақ — зат. Жаңғақ ағашының сүрегі. Ж а ң ғ а қ су тисе ісінбейтін, жарылмайтын мықты ағаш. Содан ұсталар колхоздың арбаларына күпшек жасайды (Қаз. әдеб., 21. 10. 1988, 3) …
104жылқы — жасы. этногр. Ер жігіттің 20 30 жас аралығы. 20 жастан 30 жасқа дейінгі жасты «ж ы л қ ы ж а с ы» деп атап, оларға жылқының 20 қасиетін меңгеру, жеті қараңғыда адаспай жол табу талабы қойылады (А. Нүсіпоқасұлы.., Ағаш бесік., 2, 14). Жылқы желкек …
105қой — зат. астр. Аспан шоқжұлдыздарының бірі. Үркердің үстіңгі жағында тұратын, аса жарық емес қос жұлдыз бар. Оны – Тоқты, Қозы немесе Қ о й, Қошқар деп те атайды (Х.Әбішұлы, Аспан сыры, 151). Қой жасы. этногр. Ер баланың он бес жастан асып, қой… …
106немене — … Ең ақырғы жетінші топқа айтушының н е м е н е не шөпшек деп аталатын ұрпақтар кіреді (Х.Арғынбаев, Қаз. халқы., 54). Алматай Тәнекенің ұрпақтарының бірі. Оған н е м е н е болып келеді (Ж.Бейсенбаев, Шоқан ізімен, 108) …
107сиыр — Сиырдың ұйқысындай. Сиырдың ұйқы безіндей бұжыр бұжыр д.м. Бұл екеуі әңгімелесіп отырғанда беті с и ы р д ы ң ұ й қ ы с ы н д а й мылжамылжа шикіл сары кісі қастарына келді (М.Дүйсенов, Меймандар, 103). Әлпеті біртүрлі – қожыр қожыр, с и ы р д ы… …
108тебершік — зат. Арбаны жайлап, ақырын жүргізу үшін, күпшек шабақтарының арасына өткізіп, тіреп қоятын сырық ағаш. Тасты қиялай қашап, түйетайлы етіп жайдақталған тар жолмен күпшегіне т е б е р ш і к салған арбаның алды жағын демеп келеді (Т.Жұртбаев, Жер… …
